Wbrew nazwie, rwa udowa objawia się nie tylko bólem w przedniej części uda, lecz także w lędźwiach, łydkach i pośladkach. Bezpośrednią przyczyną tej dolegliwości jest stan zapalny w obrębie kręgosłupa. Czym właściwie jest rwa udowa i jakie są jej objawy? Na czym polega leczenie i rehabilitacja tej dolegliwości?
Każdy chyba słyszał o tzw. korzonkach? Rwę udową zalicza się właśnie do zespołów korzeniowych. Poza nią, należą do nich również rwa kulszowa i rwa ramienna. Rwa udowa powstaje wskutek zmian degeneracyjnych lub stanów zapalnych w okolicach kręgosłupa. Rozwijające się tam zaburzenia powodują promieniowanie bólu na inne części ciała, w tym właśnie na przednią część uda, łydki czy pośladki. Występują różne stopnie zaawansowania tej dolegliwości. Wyróżnia się także ostry i przewlekły przebieg rwy udowej.
Ta dolegliwość może pojawić się w następstwie wielu rodzajów urazów czy zmian degeneracyjnych. Zwykle jednak jest konsekwencją zwyrodnień kręgosłupa, dyskopatii, zespołów korzeniowych czy stanów zapalnych i infekcji. Przyczynami rwy udowej mogą być także nowotwory, choroby zakaźne, cukrzyca, urazy, przepuklina oraz tętniaki w obrębie uda. Za powody uznaje się też nadwagę, urazy, a nawet intensywny wysiłek fizyczny.
Ostry i przewlekły przebieg rwy udowej
To, jaki charakter przybierze rwa udowa zależy od przyczyn i stopnia zaawansowania dolegliwości. Przebieg ostry występuje wskutek nagłych urazów. Uszkodzeniu ulega wtedy korzeń nerwowy. Zwykle takie urazy pojawiają się w wyniku nagłych ruchów tułowia (zgięcie/zgięcie i rotacja). Następnie zablokowana zostaje torebka stawu między wyrostkowego oraz sam staw. Niekiedy występuje również przesunięcie przepukliny (o ile znajduje się ona w organizmie). Ten stan dodatkowo wpływa na drażnienie nerwu.
Przewlekły przebieg rwy udowej charakteryzuje się stopniowym rozwijaniem się dolegliwości i objawów. Zwykle pierwszy pojawia się ból w okolicach lędźwi. Następnie mogą wystąpić problemy z czuciem i siłą mięśni. Chory odczuwa również ból promieniujący do nogi. Przyczyną przewlekłej rwy udowej są zazwyczaj zwyrodnienia kręgosłupa, dyskopatia lub pogłębianie się stanu zapalnego w obrębie kręgosłupa. W ostatnim przypadku objawy pojawiają się w następstwie poprzednich. Przebieg dolegliwości rozpoczyna się od wystąpienia bólu. Następnie zwiększa się napięcie mięśniowe. W wyniku tego procesu wzrasta kompresja w stawie. Ta zaś powoduje zwiększony ucisk na korzeń nerwowy. Ostatnim objawem są dolegliwości neurologiczne.
Niezależnie od przyczyn powstawania rwy udowej, zazwyczaj charakteryzuje się ona tymi samymi objawami. W tym schorzeniu bowiem dochodzi do podrażnienia nerwu udowego. Głównym objawem są więc palące lub piekące bóle, które zawsze promieniują w kierunku kończyn dolnych. Ich siła zależy jednak od stopnia zaawansowania choroby. Bóle mogą się również nasilać w wyniku zwiększenia napięcia w obrębie mięśni brzucha (np. podczas kichania). Do objawów rwy udowej zalicza się również niedowłady, przykurcze czy zmniejszenie siły mięśniowej kończyn dolnych. W okolicach kręgosłupa mogą pojawić się większe napięcia mięśni czy ograniczona ruchomość kręgosłupa lędźwiowego. Rwa udowa wywołuje również automatyczne skrzywienia kręgosłupa w odcinku lędźwiowym, zaburzenia czucia, drętwienie i mrowienie. Mogą wystąpić też problemy z prostowaniem kolan. Ta dolegliwość bowiem prowadzi niekiedy do zanikania mięśnia czworogłowego uda.
Jak wygląda leczenie i rehabilitacja rwy udowej?
Wystąpienie silnych bólów w obrębie lędźwi promieniujących do kończyny dolnej wymaga natychmiastowej konsultacji lekarskiej. Takimi dolegliwościami zajmują się ortopedzi, neurolodzy i fizjoterapeuci. W praktyce jednak pierwszym „przystankiem” będzie lekarz rodzinny.
Rozpoznanie rwy udowej niekiedy wymaga wykonania rezonansu magnetycznego, badania przewodnictwa nerwowego lub elektromiografii (EMG). Po postawieniu diagnozy lekarz dobiera formę leczenia w zależności od stopnia zaawansowania choroby.
Zwykle zalecane jest stosowanie środków przeciwbólowych, przeciwzapalnych, zmniejszających napięcia mięśniowe, a przy poważniejszych zmianach – sterydy. Ważne jest również zmniejszenie przeciążeń w okolicy kręgosłupa. W tym celu powinno się wykonywać ćwiczenia. Z nimi jednak należy poczekać do momentu aż minie pierwsza, ostrzejsza faza choroby. Następnie zaleca się skorzystanie z pomocy fizjoterapeuty. Leczenie rwy udowej wymaga bowiem m.in. masaży fizjoterapeutycznych, zabiegów z wykorzystaniem ciepła i zimna (krioterapia) czy magnoterapii.
Najpoważniejsze przypadki tego schorzenia wymagają przeprowadzenia zabiegu chirurgicznego.
Największe znaczenie w rehabilitacji rwy udowej mają jednak ćwiczenia fizyczne. Powodują one bowiem wzmocnienie gorsetu mięśniowego. Początkowo warto wykonywać je pod okiem specjalisty (trenera personalnego bądź fizjoterapeuty). Ważne jest jednak opanowanie określonych technik wykonywania tych ćwiczeń. Rwa udowa jest schorzeniem nawracającym. Samodzielne wykonywanie ćwiczeń pozwala na zmniejszenie ryzyka ponownego pojawienia się choroby. Ćwiczenia na wzmocnienie gorsetu mięśniowego warto robić także po ustąpieniu objawów rwy udowej.
Doskonałym środkiem prewencyjnym przed tą dolegliwością jest pływanie. Dzięki niemu można skutecznie odciążyć mięśnie całego ciała, a w szczególności – kręgosłup. Treningi na basenie powinny odbywać się minimum dwa razy w tygodniu. W przypadku osób z nadwagą ważne są przede wszystkim zmiana sposobu odżywiania oraz podjęcie aktywności fizycznej. Te zalecenia jednak dotyczą także osób o normalnej wadze. W profilaktyce rwy udowej sprawdzą się ćwiczenia wzmacniające mięśnie przykręgosłupowe oraz ćwiczenia rozciągające. Duże znaczenie ma również nie wykonywanie nagłych ruchów tułowia.
Zapraszamy do wzięcia udziału w szkoleniach z Akademii Zdrowego Kręgosłupa:
Program Akademii Zdrowego Kręgosłupa został stworzony przez fizjoterapeutów będących również trenerami.
Dzięki praktycznemu doświadczeniu byli oni w stanie określić najczęstsze problemy Twoich Klientów oraz opracować ich efektywne rozwiązania.
To tylko niektóre z zagadnień poruszanych na szkoleniu.
Terminy 4 modułów na: https://www.profi-fitness.com.pl/akademia-zdrowego-kregoslupa
Artykuł dzięki współpracy z Lepszytrener.pl
Profesjonalna reklama dla trenerów sportowych
Zarejestruj się za darmo w największej bazie trenerów w Polsce!
